Als je op het internet zoekt naar een spermadonor, kom je al snel uit op de spermabedrijf Cryos uit Denemarken. Via hun website kun je zoeken naar jouw perfecte donorvader. Je kan filteren op van alles: van lengte tot schoenmaat, van vorm gezicht tot bloedgroep, van genoten opleiding tot haardikte. Alsof je op Zalando naar een nieuwe trui of broek aan het zoeken bent.

 

Zoektocht

Als je op een profiel klikt, zie je een kinderfoto van de donor. Het is bij sommige donoren mogelijk om volwassenfoto’s te kunnen inzien. Dit is niet gratis. Je betaalt namelijk 250 euro om drie maanden toegang te krijgen tot enkele foto’s van de donoren.

​

Wil je luisteren naar de stem van je donorvader? Of ben je benieuwd naar het handschrift van de donor? Ook dit is allemaal mogelijk om te ervaren bij Cryos. Het personeel heeft eerst een gesprek gehad met de spermadonor om een soort profiel te schetsen hoe diegene overkomt. Er staat op elk profiel een verkooppraatje die alleen de positieve eigenschappen van de donor benadrukken.

​

Als je op een van de profielen klikt, staat er onderaan de pagina een waslijst van vragen die gesteld zijn aan de desbetreffende donor. Zo zijn er bijvoorbeeld vragen als: fietst u, wat is uw lievelingsseizoen, rookt u, eet u gezond, hoeveel alcohol drinkt u gemiddeld per week en nog vele andere persoonlijke vragen.

​

De wensouder(s) koopt sperma van een donor op Cryos. Je krijgt dan de keuze tussen vier mogelijkheden, namelijk MOT5-rietjes, MOT10-rietjes, MOT20-rietjes en MOT30+-rietjes. In deze rietjes zit 0,5 milliliter sperma. De verschillende mogelijkheden hebben te maken met de motiliteit (beweegbaarheid) van de zaadcellen. Afhankelijk van de behandeling die je van plan bent te kiezen, wordt er een advies gegeven. Dit kan variëren tussen één MOT5-rietje voor een ICSI-behandeling tot twee MOT10-rietjes of één MOT20-rietje voor een IUI-behandeling. De prijs verschilt per rietje. MOT5 is de goedkoopste mogelijkheid, MOT30+ is de duurste mogelijkheid. Het verschil zit hem in de kwaliteit van de zaadcellen.

​

Per ejaculatie komt er tussen de 3 tot 5 milliliter sperma vrij. Dat zijn dus ongeveer zes tot tien rietjes onbewerkt sperma voor Cryos. Zijn het zes MOT10-rietjes, dan verdient Cryos minimaal vijf duizend euro per donatie.

​

Kopen kopen kopen

Stel: je gaat met je kinderwens op de site van Cryos opzoek naar de geschikte donor. Na een tijdje rondbazuinen kom je uit bij donor Salvatore uit Italië. Alleen of samen met je partner kies je voor de veelvoorkomende ivf-behandeling. Daarvoor wordt één MOT20-rietje aanbevolen. Dit rietje kost je 1685 euro. Je kan ook kiezen om nog meerdere rietjes te bestellen voor als de behandeling niet lukt of als je meer kinderen wil in de toekomst van Salvatore. Als je dat niet doet, bestaat er een kans dat het zaad van Salvatore op is. Je reserveert een enkel rietje extra, dan wordt er nogmaals 1685 euro in rekening gebracht. Ook betaal je de quotareservering. Dit houdt in dat de donor niet het zwangerschapsquotum overschrijdt. Daar betaal jij als wensouder 437,50 euro voor.

​

Maar voor het toekomstige zaad wat je wil gebruiken, moet je een reserveringperiode kiezen. Ook hiervoor moet je geld betalen. Dat varieert van drie maanden voor 66,25 euro tot tien jaar voor 1356,25 euro.

​

Je bent er bijna. Je kiest de verzending van jouw gekozen sperma naar een spermakliniek naar keuze. Bij die verzendkeuze krijg je weer verschillende opties. Als je gaat voor verzending met droogijs, blijft het sperma voor drie dagen gekoeld tijdens de reis. Dit kost je 174 euro. Wil je meer zekerheid, kan je beter gaan voor de verzending met een stikstoftank. Dan blijft het sperma zeven dagen gekoeld. Dit kost je wel meer, namelijk 241 euro.

​

Je zet als wensouder een streep onder de kosten. Het kostenplaatje om sperma in te kopen, komt uit op 4425 euro als je een extra MOT20-rietje voor één jaar reserveert. Dan hebben we het alleen over de inkoop van sperma.

De donor verdient in Denemarken wel wat geld met zijn donatie. De kwaliteit van zaad bepaalt de vergoeding die de donor krijgt. Is het zaad goed en bewegelijk, dan kan de donor maximaal 67 euro verdienen met zijn donatie. Uit één donatie komen ongeveer vijf tot tien rietjes. Tel uit je winst.

​

​

“Spermaklinieken die nu nog samenwerken met buitenlandse partners zijn bezig met kinderhandel”

​

Ethische kant

Big business voor Cryos, zo vindt ook Ties van der Meer, voorzitter Stichting Donorkind: “Spermabanken die gebruik maken van buitenlands sperma, gebruiken het sperma van een donor in meerdere landen. Bijvoorbeeld: donor A wordt gebruikt voor twaalf gezinnen in Nederland, maar kan ook tachtig kinderen verwekken in Duitsland, tweehonderd in de Verenigde Staten en tachtig in Australië. Dit soort spermabanken zijn uit om geld te verdienen, al zullen ze misschien zeggen dat ze het doen om mensen te helpen met hun kinderwens.”

Nederlandse spermaklinieken maken gebruik van dit soort buitenlandse klinieken, zoals Cryos. Tot grote ergernis van Van der Meer. “De klinieken leggen uit aan Nederlandse donoren dat ze maar twaalf gezinnen mogen helpen met hun sperma omdat het anders vervelend kan zijn voor de donorkinderen. Met het buitenlands sperma loop je het risico dat het donorkind veel meer broers en zussen heeft. Naar mijn mening zijn spermaklinieken die nu nog samenwerken met buitenlandse partners bezig met kinderhandel.”

Het AD vroeg in 2016 aan Cryos-directeur Ole Schou of het ethisch wel verantwoord is om geld te verdienen aan een dringende kinderwens. Schou zei: “In de gezondheidszorg verdient iedereen geld, dus wat is hier fout aan? We kunnen het niet gratis doen.” In 2012 was de omzet van het Deense bedrijf zo’n 135 miljoen euro. En dat allemaal verdient met dank aan de gulheid van de donoren over heel de wereld.

​

Winst van Cryos

Alexandra Balshøj, marketing- en communicatiemanager Cryos International, laat weten dat de prijzen die Cryos hanteert, gebaseerd worden op de compleetheid van het profiel en de kwaliteit van het sperma, daarnaast gaat de prijs omhoog als de donor niet anoniem wenst te blijven. Op dit moment gebruikt Cryos het sperma van meer dan duizend donoren dat wereldwijd wordt verkocht. “We houden er rekening mee dat elk land een wettelijk maximum aantal bevruchtingen per donor heeft, maar er is geen limiet op het aantal landen waaraan dit sperma verkocht mag worden”, zegt Balshøj. Hoeveel winst Cryos op jaarlijkse basis maakt wilde ze niet delen.

​